Καλώς ήρθατε στην Επανάσταση των Δεξιοτήτων!

Οι δεξιότητες αποτελούν το Α και το Ω στη σύγχρονη αγορά εργασίας. Αυτό θα πρέπει να το συνειδητοποιήσουν όλοι όσοι ενδιαφέρονται να παραμείνουν εργασιακά ενεργοί, είτε αναζητούν τώρα εργασία είτε σκοπεύουν να ψάξουν στο μέλλον. Διότι, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η νέα έρευνα της Manpower Group (The Skills Revolution, Digitization and why Skills Matter), οι νέες δεξιότητες είναι απαραίτητες πιο συχνά απ’ όσο φανταζόμαστε, ακόμα και για δουλειές που δεν είναι ακόμα γνωστές.

Με άλλα λόγια, το ζήτημα δεν είναι αν κάποιος θα ενδιαφερθεί ή όχι να μάθει μια νέα δεξιότητα, αλλά το να εντοπίσει εκείνη που θα του προσδώσει το συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας. Κι αυτό σε ένα περιβάλλον, όπου, σε αντίθεση με το παρελθόν, ο κύκλος ζωής μιας δεξιότητας συρρικνώνεται ταχύτερα από ποτέ.

Μια εικόνα για την ταχύτητα της αλλαγής αυτής μπορεί κανείς να αποκτήσει αν αναλογιστεί ότι το 45% των εργασιών που γίνονται σήμερα μπορεί να αυτοματοποιηθεί από την ισχύουσα τεχνολογία.

Έτσι, από τους 18.000 εργοδότες, που ρωτήθηκαν σε 43 χώρες, το 90% περιμένει ότι η επιχείρησή του θα επηρεαστεί άμεσα από την τεχνολογία μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει πως η τεχνολογία θα δημιουργήσει ένα δίκτυ εργασίας, το οποίο θα θέσει ζήτημα για τον αριθμό των θέσεων εργασίας στο παρόν και το μέλλον. Σε αντίθεση, όμως, με αυτό που θα περίμενε κανείς, οι εργοδότες σε ποσοστό 83% δηλώνουν ότι σκοπεύουν είτε να διατηρήσουν είτε και να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας και να επιμορφώσουν ψηφιακά τους υπαλλήλους τους (μόνο το 12% σχεδιάζει να μειώσει τον αριθμό των υπαλλήλων).

Το ερώτημα, βέβαια, που τίθεται πάντα σε αυτή την περίπτωση αφορά το ποιες είναι οι συγκεκριμένες δεξιότητες που θα έχουν ζήτηση. Αυτό όμως δεν είναι κάτι εύκολο να προσδιοριστεί, καθώς υπολογίζεται πως το 65% των δεξιοτήτων που θα ζητηθούν προς το παρόν δεν υπάρχει καν.

Σε κάθε περίπτωση, η δεξιότητα με τη μεγαλύτερη ζήτηση, γενικώς, αναμένεται να είναι αυτή του αναλυτή δεδομένων, επειδή χρειάζεται η διαχείριση των μεγάλων δεδομένων (big data). Στη δεύτερη θέση έρχεται ο χώρος του ανθρώπινου δυναμικού, ενώ τρίτος σε ζήτηση υπολογίζεται πως θα είναι ο εξειδικευμένος εμπορικός αντιπρόσωπος, ο οποίος θα πουλάει ψηφιακά προϊόντα.

Αυτό που επισημαίνει η έρευνα και έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτήν την Επανάσταση των Δεξιοτήτων θα υπάρξουν νέες ευκαιρίες, καθώς θα αντικατασταθούν γνωστικές και χειρονακτικές καθημερινές εργασίας. Έτσι, θα δημιουργηθεί ο «χώρος» για περισσότερο ικανοποιητικές μορφές εργασίας, οπότε θα χρειαστούν δεξιότητες που θα αφορούν τη δημιουργικότητα, τη συναισθηματική νοημοσύνη και τη γνωσιακή ευελιξία.

Η εικόνα που δημιουργείται από την έρευνα αυτή είναι εκείνη της ρευστότητας. Από τη στιγμή που δεν ορίζονται κάποιες σταθερές ως προς τις δυνατότητες που παρέχουν οι ήδη έτοιμες γνώσεις, θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε πολλές περιπτώσεις όλα παίζονται. Και νικητές θα είναι αυτοί που είναι πρόθυμοι και ικανοί να μαθαίνουν νέα πράγματα, νέες δεξιότητες. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην έρευνα, σημασία δεν έχουν οι γνώσεις που ήδη κατέχει κάποιος, προκειμένου να βρει δουλειά, αλλά εκείνες που είναι πιθανό να αποκτήσει.

Αυτό που θα πρέπει να έχει κανείς υπόψη είναι ότι οι νέες δεξιότητες δεν είναι δύσκολο να αποκτηθούν. Σε αυτό έχει ήδη συμβάλει η νέα τεχνολογία. Έτσι υπάρχουν σημαντικά και έγκυρα εξ αποστάσεως προγράμματα που παρέχουν τη δυνατότητα για απόκτηση γνώσης σε καίριας σημασίας δεξιότητες όπως ο χώρος του business intelligence & business analytics. Με αυτόν τον τρόπο θα χαράξει κανείς σήμερα το μονοπάτι του εργασιακού του μέλλοντος.

Μιχάλης Κατσιμίτσης, PhD