Γενική Περιγραφή:
Ο Πιλότος αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση μικρών ή μεγάλων αεροσκαφών και ελικοπτέρων της πολεμικής ή πολιτικής αεροπορίας. Αποστολή των Πιλότων πολιτικής αεροπορίας είναι η γρήγορη και ασφαλής μεταφορά επιβατών και φορτίων ή εκτέλεση ειδικής αποστολής, σε διάφορους εθνικούς ή διεθνείς προορισμούς. Ο Πιλότος παρουσιάζεται στην υπηρεσία του αρκετή ώρα πριν την απογείωση του αεροσκάφους. Προετοιμάζει τo σχέδιο πτήσης στην Επιμελητεία Πτήσεων και ελέγχει τις καιρικές συνθήκες στις περιοχές διαδρομής και προορισμού. Μέσα στο αεροσκάφος ελέγχει την τεχνική του κατάσταση και την άψογη λειτουργία των κινητήρων και όλων των οργάνων πλοήγησης. Μετά την επιβίβαση των επιβατών απογειώνει το αεροσκάφος. Εκτελεί το καθορισμένο δρομολόγιο και προσγειώνει το αεροσκάφος στον τόπο προορισμού.
Οι Πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν τα ίδια καθήκοντα με τους υπόλοιπους αλλά εκπαιδεύονται και σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και πραγματοποιούν διαρκώς ασκήσεις ικανότητας ή πολεμικής ετοιμότητας, ιδιαίτερα οι Πιλότοι βομβαρδιστικών ή σκαφών αναγνώρισης και αναχαίτισης.
Εξοπλισμός και Μέσα:
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούν οι Πιλότοι είναι τα αεροσκάφη και τα διάφορα όργανα και αεροβοηθήματα που βρίσκονται μέσα στον θάλαμο διακυβέρνησης του αεροσκάφους, όπως ραντάρ, οθόνες απεικόνισης στοιχείων, συσκευές ασύρματης επικοινωνίας κ.ά. Οι Πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν εκτός από το αλεξίπτωτο, ειδικό προσωπικό εξοπλισμό και ειδικές φόρμες πτήσης.
Απαιτούμενη Εκπαίδευση:
Για να γίνει κανείς Πιλότος, πρέπει να έχει φοιτήσει σε κάποια σχολή επαγγελματιών χειριστών, αφού περάσει πρώτα από ειδικές ιατρικές εξετάσεις, που πιστοποιούν ότι είναι κατάλληλος από σωματική άποψη για το επάγγελμα αυτό. Στη συνέχεια, πρέπει να πάρει με τη σειρά τα εξής πτυχία: Μονοκινητήριου (Private), Πτήσης διά οργάνων (Instrument Follow to Rule), Επαγγελματικό (Commercial), Δικινητήριου (Multi engine), Ελληνικό Πτυχίο Β' τάξεως και Α' τάξεως της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ).
Στην Ελλάδα, λειτουργεί η Σχολή Επαγγελματιών Χειριστών Ολυμπιακής Αεροπορίας (ΣΕΧΟΑ), ενώ πολλές άλλες σχολές που μπορεί να σπουδάσει κανείς βρίσκονται στην Αμερική, την Αγγλία, τη Γερμανία και αλλού.
Οι Πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας εκπαιδεύονται στη Στρατιωτική Σχολή Ικάρων, τόσο για την πλοήγηση των αεροσκαφών, όσο και σε άλλα στρατιωτικά καθήκοντα και στη χρήση όπλων. Η εκπαίδευση των Πιλότων αυτών είναι διαρκής και καθημερινή.
Υποχρεωτική είναι η γνώση της αγγλικής γλώσσας και χρήσιμη η γνώση και άλλων ξένων γλωσσών.
Απαιτούμενες Δεξιότητες:
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά που απαιτούνται από τον Πιλότο είναι:
Επαγγελματικές Προοπτικές:
Τόσο στην πολιτική όσο και στην πολεμική αεροπορία, η ζήτηση για νέους Πιλότους είναι υψηλή, καθώς δεν υπάρχει μεγάλη προσφορά στελεχών για ένα επάγγελμα με απαιτητικές σπουδές και δύσκολες συνθήκες εργασίας.
Οι απολαβές είναι υψηλές, ενώ οι Πιλότοι απολαμβάνουν και ορισμένα άλλα προνόμια, όπως δωρεάν εισιτήρια, δυνατότητα να γνωρίσουν τον κόσμο με ειδικά προγράμματα που εφαρμόζουν οι αεροπορικές εταιρείες, επιδόματα, εκτός έδρας αποζημίωση κ.ά. Οι Πιλότοι μπορούν να εργαστούν σε πολιτικές αεροπορικές εταιρείες. Απαραίτητη προϋπόθεση για να εργαστεί κανείς στην Ολυμπιακή Αεροπορία είναι να έχει πάρει το ελληνικό πτυχίο Β΄ τάξεως της ΥΠΑ και να έχει στο ενεργητικό του περίπου 250 ώρες πτήσης. Επίσης, μπορούν να προσληφθούν από εταιρείες που διαθέτουν επιβατικά ή μεταφορικά αεροσκάφη σε όλο τον κόσμο, από οργανισμούς που διαθέτουν αεροπορικά μέσα για την εκτέλεση των αποστολών τους, όπως τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ μπορούν να απασχοληθούν και ως πιλότοι ιδιωτικών αεροσκαφών.
Οι Πιλότοι πολεμικών αεροσκαφών εργάζονται υποχρεωτικά μετά την αποφοίτησή τους από τη Σχολή Ικάρων στην Πολεμική Αεροπορία, αλλά μπορούν μετά τη συμπλήρωση της υποχρεωτικής θητείας ή τη συνταξιοδότηση να εργαστούν και στην πολιτική αεροπορία ή αεροπλοΐα.
Εργασιακές Συνθήκες και Περιβάλλον:
Το επάγγελμα είναι πολύ δύσκολο και έχει μεγάλες απαιτήσεις. Η ευθύνη που έχει ο Πιλότος για να φέρει σε πέρας την αποστολή του με ασφάλεια είναι πολύ μεγάλη. Για το λόγο αυτό, βρίσκεται σε συνεχή ένταση καθώς και σωματική και πνευματική εγρήγορση. Εργάζεται πάντα μέσα σε κλειστό χώρο, στο πιλοτήριο (cockpit) του αεροσκάφους. Το ωράριο εργασίας του δεν είναι συγκεκριμένο και δεν έχει σταθερές ημέρες αργίας. Οι Ιπτάμενοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν επιπρόσθετα δύσκολες βάρδιες και εξασκούνται στο χειρισμό των όπλων ή των εκρηκτικών που μεταφέρουν. Το επάγγελμα, ιδιαίτερα για τους Πιλότους της πολεμικής αεροπορίας, είναι επικίνδυνο παρά τη μεγάλη πρόοδο της αεροναυπηγικής. Επίσης οι συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκεια της πτήσης, όπως η ατμοσφαιρική πίεση της καμπίνας, οι αυξομειώσεις ύψους και θερμοκρασίας, οι συνεχείς κλιματικές αλλαγές και οι διαφορές στην ώρα (ιδιαίτερα στις πτήσεις των μεγάλων αποστάσεων), μπορεί να επιβαρύνουν την υγεία τους.