Δεξιότητες για Πρόσληψη

Σε προηγούμενα άρθρα έχω αναφερθεί στο χάσμα ανάμεσα στον αυξημένο αριθμό προσφερόμενων θέσεων εργασίας και την υψηλή ανεργία, δηλαδή στο γεγονός ότι, ενώ υπάρχουν πολλές κενές θέσεις, οι εργοδότες αναζητούν αλλά δεν βρίσκουν τους ανθρώπους που επιθυμούν. Αυτό, όπως έχει αναλυθεί σε άλλη ευκαιρία, οφείλεται στην έλλειψη των κατάλληλων δεξιοτήτων από την πλευρά αυτών που αναζητούν μια θέση στην αγορά εργασίας.

Αν και επίσης έχουν επισημανθεί οι βασικές δεξιότητες που χρειάζεται να αναπτύξει κανείς, και μάλιστα από τα σχολικά χρόνια, ώστε να έχει μια καλή και πετυχημένη πορεία στη ζωή τόσο επαγγελματικά όσο και μια προσωπικά, ωστόσο φαίνεται πως χρειάζεται και κάτι περισσότερο, τουλάχιστον για τον επαγγελματικό τομέα.

Με αυτό δεν εννοώ ότι θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει το αντικείμενο της εργασίας για την οποία εκφράζει ενδιαφέρον, το οποίο είναι αυτονόητο, αλλά κάτι πιο γενικό, τόσο ώστε να παραμένει λειτουργικό, δηλαδή να έχει εφαρμογή στην εκάστοτε θέση, για την οποία κάποιος εκφράζει ενδιαφέρον.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Monica Herk, αντιπρόεδρος Εκπαιδευτικής Έρευνας της μη κερδοσκοπικής Επιτροπής για Οικονομική Ανάπτυξη (Committee for Economic Development, CED), μετά από μελέτες ερευνών σχετικά με τις ανάγκες των εργοδοτών, καταλήγει σε επτά δεξιότητες, οι οποίες καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος θέσεων εργασίας. Αυτές είναι:

1. Ομαδική εργασία: Πρόκειται για μια δεξιότητα που εμφανίζεται παντού. Κι ενώ δεν χρειάζεται περαιτέρω επεξήγηση, όπως επισημαίνει η Herk, ωστόσο δεν είναι καθόλου αυτονόητη από τη μεριά των υποψηφίων συνεργατών ή υπαλλήλων. Ορισμένες φορές θεωρούμε ότι το να κάνουμε απλώς τη δουλειά μας αρκεί. Ωστόσο, για να γίνει σωστά η δουλειά απαιτείται συχνά συνεργασία με άλλους συναδέλφους, εκτός κι αν η ίδια η φύση της εργασίας καθορίζει τη μοναχική απασχόληση.

2. Επικοινωνία: Πρόκειται για δεξιότητα εξίσου σημαντική με την ομαδική εργασία, και είναι από αυτές που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, οι εργοδότες πάντα τη ζητούν. Η επικοινωνία αφορά τη δεξιότητα τόσο στο γραπτό όσο και στον προφορικό λόγο. Στην ουσία συνδέεται στενά με την ομαδική εργασία, διότι είναι αδύνατον να έχει κανείς ομαδικό πνεύμα, αλλά να στερείται επικοινωνιακών δεξιοτήτων.

3. Αναλυτική και ποσοτική δεξιότητα / κριτική σκέψη: Εδώ δεν περιλαμβάνονται μόνο δεξιότητες που έχουν να κάνουν με τη γνώση και την αριθμητική. Η κριτική σκέψη αφορά τη δυνατότητα του προσώπου να εξάγει συμπεράσματα από τη σύνθεση και την ανάλυση των δεδομένων που κάνει, το οποίο σημαίνει ότι είναι σε θέση και να καταλάβει τα δεδομένα αυτά και δεν διεκπεραιώνει απλώς την εργασία που του έχει ανατεθεί.

4. Δημιουργικότητα, καινοτομία και ικανότητα επίλυσης προβλημάτων στον πραγματικό κόσμο: Η σημασία των δεξιοτήτων αυτών έγκειται στο γεγονός ότι θα πρέπει να λειτουργούν, δηλαδή το πρόσωπο θα πρέπει να γνωρίζει πώς να τις ασκεί. Αυτό, αν και φαίνεται ευνόητο, ορισμένες φορές δεν είναι, διότι η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων μπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να υποστηριχθεί, αλλά το πρόσωπο να είναι ανίκανο να την ασκήσει.

5. Ικανότητα να συμβαδίζει κανείς με τις διαρκείς αλλαγές του κόσμου: Αυτή η δεξιότητα αφορά την ικανότητα στον χειρισμό των διαφόρων τεχνολογιών, όχι μόνο των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

6. Ικανότητα οργάνωσης και ελέγχου του πολύπλοκου περιβάλλοντος: Η ανάγκη για προσαρμογή σε ένα συχνά μεταβαλλόμενο περιβάλλον είναι πιθανό να οδηγήσει το πρόσωπο σε απώλεια ελέγχου του τι κάνει. Επομένως, θα πρέπει κανείς να έχει τη δεξιότητα να οργανώνει τη δουλειά του και να θέτει προτεραιότητες.

7. Ποικιλότητα και πολιτιστική συνείδηση: Η παγκοσμιοποίηση έχει επιβάλει τη δυνατότητα να εργάζεται κανείς αποτελεσματικά σε ένα περιβάλλον που διακρίνεται για την πολιτισμική του διαφοροποίηση. Προκειμένου λοιπόν κάποιος να είναι αποτελεσματικός σε ένα τέτοιο περιβάλλον, θα πρέπει να γνωρίζει και να είναι σε θέση να προσαρμόζεται σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, είτε επειδή ενδεχομένως θα χρειαστεί να ταξιδεύει, είτε επειδή θα πρέπει να αντιμετωπίζει στον χώρο εργασίας του ανθρώπους από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα.

Οι δεξιότητες αυτές έχουν το χαρακτηριστικό ότι λίγο πολύ είναι γνωστές έως και ευνόητες. Αυτή όμως είναι η παγίδα, καθώς λόγω του χαρακτηριστικού τους αυτού δεν τυγχάνουν της απαραίτητης προσοχής, με αποτέλεσμα ο υποψήφιος, όταν πηγαίνει σε μια συνέντευξη, να έρχεται προ εκπλήξεως και να δυσκολεύεται να πείσει ότι διαθέτει αυτές τις τόσο ευνόητες δεξιότητες.

Μιχάλης Κατσιμίτσης, PhD